ابوذر غفارى

اى اباذر

یَا بَا ذَرٍّ إِنَّکَ غَضِبْتَ لِلَّهِ فَارْجُ مَنْ غَضِبْتَ لَهُ إِنَّ الْقَوْمَ خَافُوکَ عَلَى دُنْیَاهُمْ وَ خِفْتَهُمْ عَلَى دِینِکَ فَاتْرُکْ فِی أَیْدِیهِمْ مَا خَافُوکَ عَلَیْهِ وَ اهْرُبْ مِنْهُمْ بِمَا خِفْتَهُمْ عَلَیْهِ فَمَا أَحْوَجَهُمْ إِلَى مَا مَنَعْتَهُمْ وَ أَغْنَاکَ عَمَّا مَنَعُوکَ وَ سَتَعْلَمُ مَنِ الرَّابِحُ غَداً وَ الْأَکْثَرُ حَسَداً وَ لَوْ أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ کَانَتَا عَلَى عَبْدٍ رَتْقاً ثُمَّ اتَّقَى اللَّهَ لَجَعَلَ اللَّهُ لَهُ مِنْهُمَا مَخْرَجاً لَا یُؤْنِسَنَّکَ إِلَّا الْحَقُّ وَ لَا یُوحِشَنَّکَ إِلَّا الْبَاطِلُ فَلَوْ قَبِلْتَ دُنْیَاهُمْ لَأَحَبُّوکَ وَ لَوْ قَرَضْتَ مِنْهَا لاَمَنُوکَ

ترجمه:
اى اباذر، قطعا تو براى خدا خشمگین گشتى ، پس به آن خداوند امیدوار باش که براى او غضب کردى . این مردم براى دنیاى خود از تو بیمناک گشتند، و تو براى دین خود از آنان به ترس افتادى . پس اى اباذر، رها کن براى آنان آنچه را که براى داشتن آن از تو بیمناک شدند. و بگریز از آنان به جهت آن دین که از آنان درباره آن به ترس و وحشت افتادى . چه بسیار است نیاز آن قوم به جلوگیرى تو از ناشایسته هاى آنان . و چه بسیار است بى نیازى تو از آنچه تو را از آن منع نمودند. و به زودى خواهى فهمید کیست فردا کسى که از این کشاکش سود خواهد برد و کسى که بیش از دیگران مورد رشک قرار خواهد گرفت . و اگر آسمانها و زمین ها بر روى بنده اى بسته شود، سپس آن بنده به خداوند سبحان تقوا بورزد، خداوند براى او از آسمانها و زمین هاى بسته شده گریزگاهى باز مى کند. اى اباذر، هیچ کسى و هیچ چیزى تو را جز باطل به وحشت نیندازد. اگر دنیاى آنان را مى پذیرفتى ، دوستت مى داشتند. و اگر مقدارى از دنیاى آنان را به خود اختصاص ‍ مى دادى ، تو را امین مى پنداشتند.

ابوذر غفارى که بود؟
تاکنون درباره زندگى و زهد و تقوا و عظمت انسانى و اخلاق والاى این انسان وارسته ، تحقیقات فراوان و بااهمیتى صورت گرفته است . حقیقت این است که این شخصیت ، که به تنهایى مى تواند معرف عظمت رسالت پیامبر اکرم (ص )، و جاودانگى دین مقدس اسلام باشد، در ردیف اول پیشتازان انسانیت است . او با تحمل مشقت ها و رنج هاى فراوان ، زندگى را بدرود گفت و به پیشگاه خداوند سبحان رهسپار شد. این مرد، از نظر وارستگى در کمالات روحى و شناخت ارزش حیات و قانون جان هاى مردم ، ضرب المثل است .
به راستى ، چه زیبا گفته است مولوى درباره مردانى بزرگ که در جوامعى با مردم کوته بین زندگى مى کنند، و گردانندگان مناسب مردم همان جوامع ، تحمل آن مردان را ندارند. همان گونه که نتوانستند وجود رهبر و مربى ابوذر، امیرالمؤ منین علیه السلام را تحمل کنند.

تلفات تاریخ بسیار طولانى ما انسان ها، دردناک تر از آن است که با شمردن ابوذرها و مالک اشترها و یاسرها تمام شود. همچنین ، شرم آورتر از همه آنها، شکستى است که برهه اى از تاریخ ، از عدم تحمل مردى مانند على ابن ابیطالب علیه السلام به خود دیده است . اما بیایید تاریخ را محکوم مطلق نکنیم . زیرا درست است که طغیانگران خودکامه ، مردان انسان شناس و انسان ساز بسیارى را از جوامع انسانى گرفتند. ولى آن کشاکش ها و گلاویزى ها، با همه آن تلفات ، چهره هاى ملکوتى انسان هایى را براى ما ارائه دادند که مردم پاکدل با دیدن آنها، هرگز تسلیم یاءس و بدبینى و بى هدفى در زندگى نشده و نخواهند شد.

درست است که پس از رفتن آل امیه و آل ابى العاص و آل مروان به زیر خاک تیره ، همان جریان طبیعت بر آنان گذشت که بر اجسام ابوذرها و مالک اشترها و عماریاسرها، ولى فرق بى نهایت است مابین آن مردمى که ارواح آنان ، به جهت پرستش ثروت و مقام و جاه مبدل به همان امور جامد شدند، و آن ارواح بزرگ که عشق به حق و حقیقت جاودانگى ، آنان را چنان تضمین کرد که مبدل به جلوه اى از حق و حقیقت شدند.

هرگز نمیرد آن که دلش زنده شد به عشق

ثبت است بر جریده عالم دوام ما

------------------------------------------

» لینک مرتبط:

* ابوذر غفارى، علاّمه جعفرى تبریزى