ابان بن تغلب

ابان بن تغلب در میان شاگردان و اصحاب امام سجاد (علیه السلام ) از جمله درخشان ترین چهره هاى علمى و فقهى به شمار مى آید. و از نظر علماى رجال در اوج وثاقت و امانت قرار دارد.

از ویژگیهاى ابان بن تغلب این است که علاوه بر اندیشمندان امامیه ، بسیارى از علماى اهل سنت او را موثق و روایات او را مورد اطمینان و اعتماد دانسته اند با این که به شیعه بودن او و حتى پایبندى شدید وى به مبانى شیعى اقرار کرده اند.

علامه مامقانى مى نویسد: وثاقت و منزلت رفیع ابان بن تغلب ، نزد هر دو گروه - امامیه و اهل سنت - مورد اتفاق نظر است تا آن جا که نیازى به ترسیم چهره علمى و معنوى او احساس نمى شود.

گروهى از عالمان اهل سنت چونان احمد، یحیى ، ابوحاتم ، نسائى ، ابن عدى ، ابن عجلان ، حاکم ، عقیلى ، ابن سعد، ابن حجر، ابن حیان ، ابن میمونه ، ذهبى ، ازدى و گروهى دیگر با وجود اعتراف به امامى بودن او، وى را امین و روایاتش را قابل اعتماد شمرده اند.

شیخ طوسى (رحمة الله علیه ) در الفهرست مى نویسد: ابان بن تغلب شخصیتى مورد اطمینان ، جلیل القدر و داراى جایگاهى بزرگ در میان اصحاب ماست ، او على بن الحسین ، محمّدبن على ، و جعفربن محمّد (علیه السلام ) را ملاقات کرده و از ایشان بهره علمى برده است و از این بزرگواران روایت مى کند.

ابان بن تغلب نزد ائمه سه گانه (امام سجاد، امام باقر، امام صادق (علیه السّلام ) ارج و منزلتى ویژه داشته است . چنان که امام باقر (علیه السلام ) به او فرمود: اجلس فى مسجد المدینه و افت الناس فانى احب ان یرى فى شیعتى مثلک یعنى ؛ در مسجد مدینه جلوس داشته باش و براى مردم فتوا بده و احکام الهى را بیان کن ، زیرا من دوست دارم که در میان شیعیانم کسانى چون تو و چهره هاى فقیه و عالمى همانند تو شناخته شوند و در معرض دید همگان قرار گیرند.

از امام صادق (علیه السلام ) نیز روایت شده است که به ابان بن تغلب فرمود: اى ابان با مردم مدینه مناظره کن زیرا من دوست دارم که کسانى مانند تو روایت کننده حدیث من باشند و از اصحاب و یاران من به شمار آیند.

این تعبیرها مى رساند که مقام علمى و لیاقت ابان براى انتقال دادن معارف دین و علوم اهل بیت (علیه السلام ) به مردم از سوى امام (علیه السلام ) مورد پذیرش قرار گرفته و امضا شده است .

ابان بن ثغلب در زمان حیات امام صادق (علیه السلام ) چشم از جهان فروبست و خبر وفات او امام صادق (علیه السلام ) را در غم و اندوه فروبرد به گونه اى که پس از شنیدن خبر وفاتش فرمود: مرگش ابان قلبم را به درد آورد.))

او شخصیتى بود که از قاریان ، فقیهان و لغت شناسان به شمار مى آمد و کتابى در مشکلات مفاهیم و معارف قرآن تصنیف کرده بود.

نجاشى (رحمة الله علیه ) در کتاب رجال خویش مى نویسد: ابان بن تغلب در همه فنون دانش - در قرآن ، فقه ، حدیث ، ادب و لغت - بر دیگران برترى داشت.

ابراهیم نخعى که خود از علماى اهل سنت است مى گوید: ابان در هرگونه دانش - در قرآن ، فقه ، حدیث ، ادب و لغت و نحو - پیشتاز و پیشگام بود. ابن واقعیت مى رساند که ابان در علم قرائت از قراء و صاحب صحاح و قاموس ، و در علم فقه از بوحنیفه و شافعى و مالک بن انس و احمدبن حنبل پیشتازتر بوده و بر آنها سبقت داشته است.

دقت در این واقعیت مى نمایاند که عالمان شیعى و اندیشمندان امامیه و شاگردان ائمه اطهار (علیه السلام ) علاوه بر فقاهت در سایر رشته هاى علمى نیز بر دیگران سبقت داشته و آرا و انظار ایشان بنیان رشد علوم را در مراحل بعد پى ریخته است .

----------------------------------------------

» لینک های مرتبط:

* ابان بن تغلب

* نام کتاب: ابان بن تغلب

* اصحاب امام باقر (ع) در مکتب امام صادق (ع)

* ابان بن تغلب یار امام صادق (ع)

* درجات ابان بن تغلب راوی سی هزار حدیث