تأمّلی در آیات‌ ۴۶ و ۴۷ سورۀ مائده

وَ قَفَّینا عَلىٰ آثارِهِم بِعِیسَى ابنِ مَریَمَ مُصَدِّقًا لِما بَینَ یَدَیهِ مِنَ التَّوراةِ وَ آتَیناهُ الإِنجِیلَ فیهِ هُدًى وَ نُورٌ وَ مُصَدِّقًا لِما بَینَ یَدَیهِ مِنَ التَّوراةِ وَ هُدًى وَ مَوعِظَةً لِلمُتَّقِینَ وَلیَحکُم أَهلُ الإِنجِیلِ بِما أَنزَلَ اللهُ فیهِ وَ مَن لَم یَحکُم بِما أَنزَلَ اللهُ فَأُولَئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ انبیاء مکمّل یکدیگر و یک سلسلۀ پیوسته برای طیّ یک مسیر واحد هستند. آئین حضرت مسیح علیه‌السّلام، جنبه‌های معنوی، اخلاقی و روحانی را در شریعت حضرت موسی علیه‌السّلام تقویت کرد، امّا در امور فقهی، دستورالعمل‌ها و احکام، ملاک همان تورات است. در واقع انجیل، تورات را تصدیق و تکمیل کرد. حضرت مسیح علیه‌السّلام با آموزه‌‌های اخلاقی، جامعۀ دنیاگرا و دنیازدۀ یهود را که ناشی از اهتمام به جنبه‌های ظاهری شریعت و تشکیل حکومت بود، به لطافت‌های عرفانی و معنوی هم هدایت کرد. برخلاف نظریه‌های باطلی مانند صدف و گوهر که احکام فقهی را ظاهر و پوستۀ دین، ناظر و مقیّد به شرایط زمان نزول آن و با گذشت زمان منسوخ دانسته و فقط لطافت‌های عرفانی و معنوی و خلوت و آرامش‌های ناشی از ایمان به معنویت را گوهر دین می‌داند، پیروان آیین‌های الهی باید مقیّد به احکام و قوانین الهی باشند و نظام زندگی دنیوی باید در قالب قوانین الهی شکل بگیرد. امیرالمؤمنین و امام حسین علیهماالسّلام در فرمایشات خود یکی از انگیزه‌های خود برای قیام و حرکت به‌سمت حکومت را اقامۀ احکام دین و حدود الهی بیان کرده‌اند.

کُلُّ نَفسٍ ذائِقَةُ الْمَوتِ وَ إِنَّما تُوَفَّوْنَ أُجُورَکُم یَومَ القِیَامَةِ... هر انسانی چِشندۀ حقیقت موت و قطع تعلق از دنیاست که بالاتر از فوت(مرگ) است قرار نیست در آینده به موت نائل شویم. همین الآن ذائق و چشندۀ موت هستیم؛ ولی باید این حقیقت را در وجود خود پیدا کنیم و به آن پی ببریم. ما، هم میّت هستیم و قرار است موت خود را پیدا کنیم و به آن پی‌ببریم، و هم در مرتبۀ بالاتر، فانی هستیم و قرار است به فنای خود پی ببریم و آن را پیدا کنیم. سیر و سلوک، سِیرِ آگاهی و معرفت است و تمام مسیر دوزخ تا بهشت و انحطاط تا تعالی، مسیر ادراک و فهم است. یومَ القیامَة، روز رسیدن به بیداری باطنی، ملاقات خدا و طالع شدن حقیقت و خورشید توحید برای سالک است. لَتُبلَوُنَّ فِی أَموالِکُمْ وَ أَنفُسِکُمْ وَ لَتَسمَعُنَّ مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ .... ابتلا و امتحان، لطف مضاعف خداست تا به‌واسطۀ آن، انسان نقاط ضعف خود را پیدا کند. امتحان خدا در دو چیز است: . أموال: هر آنچه که انسان به آن تمایل دارد. . اَنفُس: اِنّیّت و اَنانیّت...

 تبریک ایّام شادمانی ولادت پیامبراکرم صلّی‌الله‌علیه‌وآله و هفتۀ وحدت، پس از دو ماه محرّم و صفر و روزهای نخستین ماه ربیع‌الاوّل
پیامبراکرم صلّی‌الله‌علیه‌وآله ظهور حقیقت توحید در اتمِّ صُوَر و میلاد ایشان، ظهور وحدت و یگانگی است.
غم مقدّمۀ شادی است. اگر حقِّ غم به‌درستی ادا شود، پاداش آن، شادی است. 
عبد در ابتدا که در دوری و حجاب و غربت است، محزون است؛ امّا این حزنِ ناپایدار آنچه را که مانع و حجاب است، می‌سوزاند و وصال و پیوستن به حقیقت خویشتن محقّق می‌شود و زمان شادی فرا می‌رسد.

۲ نوع شادی داریم:
شادی واقعی :  شادمانی عمیقی که خدا و اولیای خدا به آن دعوت کرده‌اند و همان بهشت باطنی و آفاقی و پایدار و همیشگی است؛ چرا که عامل آن یعنی فضل و رحمت خدا، پایدار و جاودان است. 
شادی واهی  :  شادمانی‌های اهل غفلت، شادی‌های تخیّلی، زاییدۀ وهم و توهّم، شادی‌های خیالی و دروغین و شادی به دانسته‌ها و داشته‌های دنیایِ ناپایدار است.
▫️شادی واقعی و رعایت آداب شادی....  

ماه ربیع‌الاوّل فرا رسید؛ ماهی که شروع آن، با هجرت پیامبراکرم صلّی‌الله‌علیه‌وآله از مکّه به مدینه مقارن است.
هجرت یا به‌سوی خدا و الی‌الله است، یا به‌سوی طاغوت، کفر، و همه‌ی مظاهر دنیا و نفس.
همان اندازه که هجرت به‌سوی خدا رشد‌آفرین و تعالی‌بخش است، هجرت به‌سوی دنیا با چشم پوشیدن از ارزشهای الهی و معنوی، انحطاط‌بخش است.
هجرت به‌سوی خدا در مرتبه به مرتبه‌ی وجود انسان مصداق دارد. هجرت ظاهری، حرکت از دارالکفر است به سوی دار‌الایمان؛ اما هجرت در لایه‌ای عمیق‌تر، در روحیات و خلقیات هم می‌تواند اتّفاق بیفتد؛ یعنی هجرت از خلقیات زشت و ناپسند به‌سمت فضائل اخلاقی.
مصداق اعلای هجرت، هجرت از خود به‌سوی خداست؛ ترک خودبینی و خودپسندی و در مقابل، چشم دوختن به‌سوی خدا.
ماه ربیع‌الاوّل، مقارن با هجرت رسول‌الله صلّی‌الله‌علیه‌وآله است. امیدواریم ما هم در سیر باطنی خود، مهاجر شده باشیم؛ از تعلّقات انحطاط‌آفرین و از نکوهیدگی‌ها کنده شده و به‌سمت سر سپردن به حجت خدا و ملحق شدن به رسول‌الله صلّی‌الله‌علیه‌وآله حرکت کرده باشیم و به مدد رسول‌الله صلّی‌الله‌علیه‌وآله وارد مدینه‌ی توحید شویم.

یکی از نغزترین و زیباترین ادعیه ها، مناجات شعبانیه است که حضرت امیر المؤمنین علیه السلام و دیگر امامان علیهم السلام  در ماه شعبان المعظم آن را می خواندند. موضوعات مطروحه در این مناجات را می توان به هفت محور تقسیم کرد. اول اینکه مناجات کننده از چه موضعی وارد شده است. دوم، نگاه شخص مناجات کننده به حضرت حق است. سوم، تشکر و سپاس از الطاف بیکران باریتعالی و چهارم، احساس و حالت شخص دعاکننده است. پنجم...  

الزام به مراعات حدودی در پوشش از سوی حکومت اسلامی برای بانوان، از دو‌منظر قابل بررسی است. نخست اینکه آیا حاکم اسلامی حق چنین الزامی دارد؟ دوم اینکه آیا چنین الزاماتی در سایر کشورها هم وجود دارد؟
عنایت به وجود سه رده‌ی احکام، یعنی «احکام اوّلیّه»، « احکام ثانوّیّه» و « احکام حکومتی» در جامعه و کارکردهای متفاوت آنها، وجوب تبعیت از این احکام را مشخّص می‌سازد.
نکته قابل تأمل اینکه الزامات نباید به اجبار تعبیر شود و آن‌را مختصِّ یک قشرِ خاصی از جامعه دانست؛ بلکه این الزامات برای عموم جامعه است و تخلّف از این قوانین و مقرّرات، باید جرم‌انگاری شده و مجازات متناسب با آن جرم، برایش تعیین شود.
در این میان نقش افراد جامعه در تعامل محبّت‌آمیز با دیگران و نقش سازنده و مؤثر وسایل ارتباط جمعی، در تبیین منطق حجاب، بسیار حائز اهمّیّت است.

ماه رمضان ماه ضیافت‌ خدا و ماه نهایی کردن سیر الی‌الله است. سالک در ماه رجب فاعلیت خود، در ماه شعبان صفات خود، و در ماه رمضان که ماه ورود به مرتبۀ ذات و عبور از وَهمِ هستی برای غیر خداست، هستی خود را رها می‌کند تا مرتبۀ نهایی سیر الی‌الله را هم طی کند. روزه یکی از جنبه‌های بروز جدا شدن از غیر خدا و متمرکز شدن در توجّه به حقّ متعال است. رمض به معنای سوختن است. یکی از معانی ماه رمضان، ماه سوختن است؛ سوختن هستیِ خود. هدف از وجوب روزه، رسیدن انسان به مرتبۀ تقواست. ما که تمام عمر و در این ماه به‌طور خاص میهمان خدا هستیم، در سحرهای ماه رمضان خدا را به میهمانی در خانۀ دل خود دعوت کنیم؛ که می‌فرماید: من اجابت می‌کنم دعوتِ دعوت‌کننده را. لطافت در اینجاست که اوّل اجابت خداست و بعد دعوت ما. مراتب هر عبادتی از جمله روزه بدین‌گونه است: ۱- متعبّد: فرد به دشواری خود را به انجام عبادت وادار می‌کند. نفس و وجودش طالب و پذیرا نیست؛ اما تأدّب می‌ورزد و خود را وادار به انجام آن می‌کند. ۲- عابد: بی‌میلی و بی‌رغبتی از بین می‌رود و به‌راحتی آن عبادت را انجام می‌دهد. ۳- عبد: از بیرون عبادت را بر خودش حمل نمی‌کند؛ بلکه عبادت از درونش می‌جوشد و روح بندگی که در وجود اوست، سبب انجام اعمال عبادی می‌شود. ۴- عبادت مجسّم: در این مرتبه، فرد عبادت مجسّم می‌شود؛ مانند امیرالمؤمنین و پیامبر علیهماالسّلام که خود نماز و روزۀ مجسّم بودند. روزه‌دار حقیقی در این ماه، وجود مقدّس بقیةالله‌الاعظم ارواحنافداه است که خودِ روزه است.(۱۴۰۳/۱۲/۱۴)

دشواری حجاب را زنان برای مصونیت در برابر طمع ورزی و هوس بازی مردان متحمل می‌شوند. حجاب بیانگر وقار و افتخار یک زن و ابراز بندگی او در برابر خالق هستی است و بی‌شک پوشش زن در برابر مردان نامحرم، سلامت اخلاقی جامعه را به دنبال خواهد داشت. اما در این میان حجاب مردان نیز نباید نادیده گرفته شود. حجاب مرد، حیای اوست ... 

لازمه ی شعور و ادراک، محبّت و علاقه به آنچه لذّت بخش است و نفرت و بغض به آنچه دردآور است می باشد. موجود ذی شعور و دارای ادراک، تا زمانی که به آنچه دوست دارد نرسیده است و به رسیدن آن امید دارد، به امید و حالت خوش احتمال وصلی که در اوست، رجا گفته می شود و خوف تألّم و سوزش قلب انسان به سبب امر ناخوشایندی که احتمال دارد در آینده برای او پیش بیاید است.