منجی‌باوری در مذاهب و مسالک معنوی غیرآسمانی

در مذاهب متعدّد هندی که کتاب‌های مقدّسشان منشأ آسمانی ندارد نیز جلوه‌های منجی‌باوری دیده می‌شود و پیروانشان در انتظار ظهور منجی به سر می‌برند. ذیلاً به برخی از آنها اشاره می‌کنیم. بشارت‌های این کتاب‌ها بسیار صریح و شگفت است.

در کتاب «شاکمونی» که از پیامبران هندوان است، می‌خوانیم‌: پادشاهی و دولت دنیا به فرزند سیّد خلایق دو جهان‌، کَشِن[i] بزرگوار‌ تمام شود و وی کسی باشد که بر کوه‌های مشرق و مغرب دنیا حکم براند و فرمان کند و بر ابرها سوار شود و فرشتگان کارکنان او باشند و جنّ و انس در خدمت او شوند و از سودان که زیر خطّ استواست تا ارض تِسعین که زیر قطب شمالی است و ماوراء بحار را صاحب شود و دین خدا یک دین شود و دین خدا زنده گردد و نام او ایستاده (قائم) باشد و خداشناس باشد.

در یکی دیگر از کتب مقدّس هندیان به نام «دید» آمده است‌: پس از خرابی دنیا‌ پادشاهی در آخرالزّمان پیدا شود که پیشوای خلایق باشد و نام او منصور باشد و تمام عالم را بگیرد و به دین خود آورد و همه‌کس را از مؤمن و کافر بشناسد و هرچه از خدا خواهد‌، برآید.[ii]

در کتاب «اسک» هندوها آمده است‌: دور دنیا تمام شود به پادشاه عادلی در آخرالزّمان که پیشوای ملائکه و پریان و آدمیان باشد و حقّ و راستی با او باشد و آنچه در دریا و زمین‌ها و کوه‌ها پنهان باشد‌ همه را به دست آورد و از آسمان‌ها و زمین آنچه باشد‌ خبر دهد و از او بزرگتر‌ کسی به دنیا نیاید.[iii]

در کتاب «پاتیکل» از پیامبران بزرگ هندیان آمده است‌: چون مدّت روز تمام شود دنیای کهنه نو شود و زنده گردد و صاحب مُلک تازه پیدا شود از فرزندان دو پیشوای جهان که یکی ناموس آخرالزّمان و دیگری صدّیق اکبر‌، یعنی وصیّ بزرگتر وی که پَشَن[iv] نام دارد و نام آن صاحب‌ملک تازه‌، راهنما (هادی یا مهدی) است‌؛ به حقّ پادشاه شود و خلیفه‌ی رام[v] باشد و حکم براند و او را معجزه‌ی بسیار باشد. هر‌که بر او پناه برد و دین پدران او اختیار کند‌، سرخ‌روی باشد در نزد رام (نزد خدا آبرو دارد) و دولت او بسیار کشیده شود و عمر او از فرزندان ناموس اکبر بیشتر باشد (عمر طولانی امام زمان‌ارواحنافداه) و آخر دنیا به او تمام شود و از ساحل دریای محیط و جزایر سراندیب و قبر آدم و جبال‌القمر تا شمال هیکل زهره تا سیف‌البحر و اقیانوس را مسخّر گرداند و بت‌خانه‌ی سومنات را خراب کند و جگر‌نات[vi] به فرمان او به سخن آید و به خاک افتد‌؛ پس آن را بشکند و به دریای اعظم اندازد و هر بتی که در هرجا باشد‌، بشکند.[vii]

در کتاب «جوک» هندیان آمده است‌: سرانجام دنیا به کسی بر‌می‌گردد که خدا را دوست دارد و از بندگان خاصّ او باشد و نام او فرخنده و خجسته باشد.

در کتاب «اوپانشاد» آمده است: «کالکی» مظهر دهم ویشنو، در انقضای کلّی یا عصر آهن سوار اسب سفیدی در حالیکه شمشیر برهنه درخشانی به صورت ستاره دنباله‌دار در دست دارد، ظاهر می‌شود و شریران را تماماً هلاک می‌سازد و خلقت را از نو تجدید و پاکی را رجعت خواهد داد.[viii]

فرق و مذاهب گوناگون هندیان و پیروان آیین هندو‌ منتظر آمدن «دهمین آواتار ویشنو» هستند‌. در کتب متعدّد ایشان نظیر مهابهاراتا‌، پورانه‌ها‌ و ... بشارت ظهور دهمین آواتار ویشنو وجود دارد که او خواهد آمد و دنیا را سرشار از عدل و داد خواهد نمود.

در کتاب ریک ودای برهمانی‌ها آمده است: ویشنو در میان مردم ظاهر می‌گردد... او از همه‌کس قوی‌تر و نیرومندتر است... در یک دست (ویشنو) شمشیری به‌مانند ستاره‌ی دنباله‌دار و در دست دیگر انگشتری درخشنده دارد. هنگام ظهور وی خورشید و ماه تاریک می‌شوند و زمین خواهد لرزید.[ix]

پیروان آیین بودا نیز منتظر ظهور بودای پنجم هستند و معتقدند که او با ظهور خود دنیا را سرشار از معنویّت و صلح و صفا و زیبایی می‌کند.