تسلیم از دو امر مى‌تواند ناشى شود. نخست محبّت و عشق تمام‌عیار. اراده‌ى عاشق و محب در اراده‌ى محبوب و معشوق فانى است و آنچه محبوب مى‌کند، براى محب دوست‌داشتنى است و آنچه را معشوق فرمان مى‌دهد، براى عاشق خواستنى است. به بیان دیگر، محبّ و عاشق در برابر محبوب و معشوق از خود اراده‌اى ندارد و تسلیم محضِ کرده و خواسته‌ى اوست. سالکى که در طریق محبّت به کمال رسیده است، در برابر حضرت حق این‌گونه تسلیم است.

دومین امرى که مى‌تواند منشأ تسلیم شود، یقین یافتن سالک به این حقیقت است که خداست که به‌دقّت از مصلحت هرکس آگاه است و خداست که مالک همه است و براى تصرّف در مِلک خود ذى‌حق مى‌باشد. و نیز خداست که قادر است آنچه را به مصلحت دانسته و اراده نموده است به‌نحو اکمل عملى کند. من نه عالمم که مصلحتم را به درستى تشخیص دهم و نه مالکم که حقّ تصمیم‌گیرى در مورد این که کارم را خود عهده‌دار شوم یا به دیگرى واگذارم، داشته باشم و نه قدرت بر کارى دارم که بتوانم مصالح خویش را تأمین کنم. در نتیجه‌ى این یقین، سالک خود را کاره‌اى نمى‌بیند و وجودش از خودبینى و خودخواهى که منشأ خودنمایى و سرکشى و عصیان است خالى مى‌شود و تسلیم حق مى‌گردد.

با توجّه به اینکه هم محبّت و هم یقین مورد اشاره محصول معرفت است، امام باقر علیه السلام مى‌فرمایند: اَحَقُّ خَلقِ اللهِ اَن یُسَلِّمَ لِما قَضَى اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَن عَرَفَ اللهَ: سزاوارترین کس از بین
مخلوقات خدا براى اینکه تسلیم حکم خداى عزّوجلّ باشد، کسى است که به معرفت خداى تعالى دست یافته باشد.[۱]