پیشگفتار   ۹

فصل‌اوّل: کلیّات       ۱۳

خودسازى ۱۵

ضرورت پرداختن به خودسازى  ۱۵

عوامل بازدارنده از پرداختن به خودسازى   ۱۵

۱/ غفلت از خودسازى در اثر غرق شدن در زندگى مادّى         ۱۵

۲/ غفلت از خودسازى در اثر غرق شدن در فعّالیّت‌هاى اجتماعى            ۱۷

فوریّت پرداختن به خودسازى    ۲۰

راه خودسازى         ۲۲

شاخصه‌هاى رویکرد سالکان به دین         ۲۳

۱/ خداگرا بودن       ۲۳

۲/ عاشقانه بودن      ۲۴

۳/ متعمّقانه بودن      ۲۵

۴/ علم موهبتى و لدنّى خواهانه بودن        ۲۶

۵/ شهودطلبانه بودن  ۲۸

۶/ تمامیّت‌گرا بودن     ۲۹

شروط تضمین‌کننده‌ى سلامت و موفّقیّت در سلوک      ۳۰

۱/ علم و آگاهى به حقایق و معارف دینى  ۳۰

۲/ صدق و اخلاص  ۳۲

۳/ راهبر و مربّى ذى‌صلاح       ۳۴

تدارک تحوّل همزمان از درون و برون        ۳۸

مسیر و مقصد نهایى سلوک        ۴۰

قوس نزول و قوس صعود        ۴۰

سفرهاى چهارگانه‌ى سلوک       ۴۲

بیان تفصیلى سفر اوّل یا سیر الى الله          ۴۳

۱/ اسلام اصغر        ۴۳

۲/ ایمان اصغر          ۴۳

۳/ هجرت صغرى     ۴۳

۴/ جهاد اصغر        ۴۴

۵/ اسلام اکبر          ۴۴

۶/ ایمان اکبر           ۴۴

۷/ هجرت کبرى      ۴۴

۸/ جهاد اکبر          ۴۴

۹/ اسلام اعظم        ۴۴

۱۰/ ایمان اعظم        ۴۴

۱۱/ هجرت عظمى   ۴۵

۱۲/ جهاد اعظم      ۴۵

موت اختیارى         ۴۵

فنا          ۴۸

فصل دوم: در آستانه‌ى سلوک    ۵۵

یقظه و بیدارى        ۵۷

سعادت و کمال انسان در چیست؟           ۵۷

ما کیستیم؟ ۵۸

اهمّیّت خویشتن‌شناسى            ۶۰

حقیقت انسانى         ۶۱

نتایج حاصل از بیدارى           ۶۵

توبه و تغییر مسیر و رویّه        ۶۹

ماهیّت گناه            ۶۹

قبح اخلاقى گناه      ۷۱

آثار مخرّب روحى ارتکاب گناهان و غوطه‌ورى در لذایذ طبیعى و نفسانى    ۷۲

توبه و تغییر رویّه     ۷۲

فوریّت توبه            ۷۳

توبه؛ نیازى همگانى    ۷۴

توبه‌ى خاصّ در آستانه‌ى سلوک ۷۵

طلب       ۷۹

برخى عوامل یأس‌آفرین و سست‌کننده‌ى طلب          ۸۳

فصل سوم: بنیان‌هاى حیات و سلوک عرفانى ۹۱

محبّت و عشق الهى    ۹۳

شناخت معشوق و شتاب عشق   ۹۳

شمّه‌اى از الطاف بیکران الهى       ۹۶

اقسام خلق در عرصه‌ى محبّت به خدا        ۱۰۰

آثار و علائم محبّت راستین عبد به خدا      ۱۰۳

۱/ شوق دیدار و وصال          ۱۰۳

۲/ اُنس با محبوب     ۱۰۵

۳/ خوف و خشیت   ۱۰۶

۴/ یاد و توجّه        ۱۰۶

۵/ سرور و حزن     ۱۰۶

۶/ جز محبوب را ندیدن          ۱۰۶

۷/ ایثار    ۱۰۷

۸/ در برابر محبوب، از خویش رأى و سلیقه‌اى نداشتن  ۱۰۷

۹/ رضا به کرده‌ى دوست        ۱۰۸

۱۰/ خود را براى محبوب و فداى محبوب خواستن       ۱۰۹

۱۱/ تولّى و تبرّى    ۱۰۹

۱۲/ محبّت فراگیر و رهایى از خودخواهى   ۱۰۹

۱۳/ حُسن ظنّ و خوش‌بینى     ۱۱۰

۱۴/ تنعّم در طاعت و اهتمام در جلب رضایت دوست            ۱۱۲

۱۵/ آسایش خاطر و آرامش جان          ۱۱۲

مراتب اهل محبّت      ۱۱۳

حبّ و تحبّب          ۱۱۴

غیرت معشوق ازلى   ۱۱۵

دعوى عاشقى         ۱۱۵

عقل و عشق          ۱۱۶

نقش کلیدى محبّت در سلوک      ۱۱۸

نگاه توحیدى و نگرش موحّدانه  ۱۲۳

۱/ خدا؛ تنها فاعل جهان و تنها حادثه‌آفرین زندگى انسان         ۱۲۳

توحید افعالى در آینه‌ى آیات و احادیث :   ۱۲۷

۲/ تأثیر همه چیز از جانب خداست و جز او مؤثّر حقیقى وجود ندارد        ۱۳۱

۳/ تنها پرورنده‌ى مخلوقات خداوند است و همه‌ى خلق تحت تربیت او مى‌باشند          ۱۳۲

(۱) اثر وضعى موقعیّت‌ها و حوادثى که خداوند در زندگى اشخاص به‌وجود مى‌آورد    ۱۳۲

(۲) پیام‌هاى عبرت‌آموز و هدایت‌بخش موجود در دل پدیده‌ها     ۱۳۵

(۳) ابلاغ پیام هدایت و تربیت در مسیر سعادت از طریق مربّیان الهى          ۱۳۷

(۴) ادراکات عقلى و الهامات قلبى؛ راهنما و راهبر مسیر تعالى و تکامل      ۱۳۸

ربوبیّت الهى در پرتو اسماء حضرت حق      ۱۳۸

۴/ توحید در رزّاقیّت ۱۳۹

ثبات در توحید       ۱۴۶

فصل چهارم: روحیّات عرفانى   ۱۵۵

خوف و رجا          ۱۵۷

تعریف خوف و رجا  ۱۵۷

منشأ خوف            ۱۵۸

منشأ رجا  ۱۶۱

عمل؛ نتیجه‌ى خوف و رجا      ۱۶۲

تمنّى و غرور           ۱۶۳

اعتدال در خوف و رجا           ۱۶۵

۱/ امن و غرور       ۱۶۵

۲/ یأس و قنوط      ۱۶۶

تلازم خوف و رجا   ۱۶۸

تعادل بین خوف و رجا           ۱۶۹

ثمرات خوف و رجا   ۱۶۹

ثمرات رجا ۱۶۹

ثمرات خوف           ۱۷۰

راه تحصیل و تقویت خوف و رجا            ۱۷۱

توحید در خوف و رجا           ۱۷۲

دعا از آثار توحید در خوف و رجا          ۱۷۵

آرامش، شادى و امید ۱۷۷

حُسن ظنّ و اعتماد به خدا و کارهاى خدا  ۱۷۷

آثار حُسن ظنّ و اعتماد به خدا ۱۷۹

دنیا و آخرت در نظر اهل معرفت و زهد عارف نسبت به ظواهر دنیا           ۱۸۳

دنیا در نظر اهل معرفت           ۱۸۳

بازى دنیا  ۱۸۴

در زندگى دنیا باید خوب بازى کرد         ۱۸۶

بى‌اعتبارى و حقارت دنیا در نظر اهل معرفت           ۱۸۹

اهمیّت و رغبت به باطن و آخرت نزد اهل معرفت      ۱۹۱

تضادّ دنیاطلبى و آخرت‌گرایى    ۱۹۳

تعریف زهد            ۱۹۳

منشأ زهد  ۱۹۴

برزخ      ۱۹۶

ضیافت و قناعت      ۱۹۷

محسّنات میهمان دیدن خود در زندگى       ۱۹۷

آداب میهمانى          ۱۹۹

قناعت و طلب        ۲۰۵

صبر       ۲۰۷

تعریف صبر           ۲۰۷

مراتب صبر            ۲۰۷

آثار و پیامدهاى صبر ۲۰۸

برخى آثار مثبت مصائب و بلایا براى مؤمن ۲۰۹

رضا       ۲۲۰

تعریف رضا و ثمرات آن          ۲۲۰

منشأ رضا ۲۲۰

مراحل پیدایش رضا  ۲۲۱

انواع رضا  ۲۲۱

۱/ رضا به ربوبیّت الهى           ۲۲۱

۲/ رضا به قضاى الهى            ۲۲۲

مراتب اهل رضا       ۲۲۲

نمونه‌اى از اهل رضا   ۲۲۴

راه رسیدن به رضا    ۲۲۵

عدم تعارض رضا و عمل        ۲۲۷

عدم تعارض رضا و دعا         ۲۲۸

عدم تعارض رضا و اظهار عواطف          ۲۲۹

شکر       ۲۳۱

تعریف، منشأ و پیامدهاى روحیّه‌ى شکر     ۲۳۱

انواع شکر ۲۳۲

وجوب شکر          ۲۳۳

کفران      ۲۳۳

درجات شکر          ۲۳۴

تلافى عطا و شکر نعمت          ۲۳۴

آثار شکر  ۲۳۷

۱/ تقرّب به خدا و نیل به تعالى  ۲۳۷

۲/ تقویت روحیّه، نشاط و امید  ۲۳۷

۳/ فزونى نعمت       ۲۳۸

۴/ مصونیّت از عذاب و نیل به پاداش‌هاى اخروى      ۲۳۹

۵/ محبوبیّت منعم نزد دیگران      ۲۴۰

تشکّر از مخلوق        ۲۴۱

توکّل       ۲۴۳

تعریف توکّل           ۲۴۳

لوازم توکّل            ۲۴۳

منشأ توکّل ۲۴۴

درجات توکّل         ۲۴۷

آثار توکّل ۲۴۷

۱/ نیل به مقصود      ۲۴۷

۲/ عزّت و بى‌نیازى   ۲۴۸

۳/ خارج شدن از دسترس شیطان و نفس  ۲۴۹

۴/ محبوبیّت نزد حضرت حق     ۲۴۹

راه نیل به توکّل       ۲۴۹

عدم تعارض روحیّه‌ى توکّل با تلاش و بهره‌گیرى از اسباب ظاهرى          ۲۵۰

تفویض    ۲۵۲

تعریف تفویض        ۲۵۲

لوازم و منشأ تفویض  ۲۵۲

ضرورت منطقى تفویض          ۲۵۳

برترى تفویض بر توکّل           ۲۵۳

تسلیم      ۲۵۵

تعریف تسلیم          ۲۵۵

منشأ تسلیم            ۲۵۵

انواع تسلیم            ۲۵۶

۱/ تسلیم در برابر مقدّرات الهى و ربوبیّت تکوینى حضرت حق    ۲۵۶

۲/ تسلیم در برابر مقرّرات الهى و ربوبیّت تشریعى حضرت حق   ۲۵۷

هر دو تسلیم لازم و ملزوم و مکمّل یکدیگرند         ۲۵۹

تسلیم عارفانه، ستم‌ستیزى دلیرانه            ۲۶۰

بالاتر بودن مقام تسلیم، از رضا، توکّل و تفویض        ۲۶۰

فصل پنجم: پایه‌هاى اساسى سلوک           ۲۶۳

عبادت و عبودیّت     ۲۶۵

تعریف عبادت         ۲۶۵

انواع عبادت           ۲۶۵

۱/ عبادات تکوینى    ۲۶۵

۲/ عبادات تشریعى   ۲۶۵

(۱) عبادات عملى    ۲۶۵

(۲) عبادات شهودى  ۲۶۶

اهمّیّت گشوده شدن درِ عبادت تشریعى به روى بشر    ۲۶۶

حقیقت و اصل عبادت            ۲۶۶

لوازم عبادت           ۲۶۷

مراتب عبادت از منظر فعل عبادى           ۲۶۷

عیار عبادت مهمتر از مقدار آن است         ۲۷۰

عبادت عاشقانه؛ عبادت تمام‌عیار  ۲۷۱

عجز مخلوق از اداى حقّ عبادت خالق       ۲۷۲

احکام، آداب و اسرار در عبادات ۲۷۳

کمال عبادت           ۲۷۳

سرّ عبادت ۲۷۶

دیگر آثار عبادت     ۲۷۹

دو ویژگى عبادات در اسلام      ۲۸۱

نماز برترین عبادت    ۲۸۲

ذکر و یاد خدا         ۲۸۵

تعریف ذکر            ۲۸۵

اهمّیّت یاد خدا         ۲۸۵

آثار یاد و توجّه به خدا          ۲۸۸

۱/ آرامش روحى و قلبى        ۲۸۸

۲/ نشاط و قوّت روحى         ۲۹۰

۳/ وارستگى از لذّات مادّى      ۲۹۰

۴/ کوچک و بى‌اثر شدن هرچه غیر خدا در نزد عبد    ۲۹۱

۵/ مصونیّت از گناه و آلودگى    ۲۹۲

۶/ شفاى روح        ۲۹۴

۷/ بصیرت و روشن‌بینى          ۲۹۴

۸/ جلب نظر الهى     ۲۹۵

۹/ حیات معنوى      ۲۹۶

۱۰/ خودیابى و بازگشت به خویشتن        ۲۹۷

۱۱/ نورانیّت دل      ۲۹۸

۱۲/ رفع حجاب و نیل به دیدار ۲۹۹

دوام و استمرار یاد و توجّه به خدا           ۳۰۰

مانع اصلى یاد و توجّه به خدا   ۳۰۱

ضرورت تذکّر و غفلت‌زدایى مستمر         ۳۰۴

۱/ نماز     ۳۰۵

۲/ دعا     ۳۰۵

۳/ اوراد و اذکار      ۳۰۶

انواع ذکر   ۳۰۶

۱/ ذکر قلبى           ۳۰۶

۲/ ذکر لسانى          ۳۰۶

۳/ ذکر عملى         ۳۰۷

اقسام اوراد و اذکار   ۳۰۷

۱/ عام     ۳۰۷

۲/ خاصّ  ۳۰۷

نقش اذکار توحیدى در سیر الى الله          ۳۰۸

مراتب ذکر ۳۰۹

۱/ ذکر لسانى          ۳۰۹

۲/ ذکر معنوى         ۳۰۹

۳/ ذکر قلبى           ۳۱۰

۴/ ذکر مدام و مستمرّ قلبى یا مقام انقطاع و تبتّل        ۳۱۱

مراقبه      ۳۱۲

۱/ مراقبه‌ى خداوند نسبت به عبد            ۳۱۲

۲/ مراقبه‌ى عبد نسبت به خداوند            ۳۱۲

ضرورت حیاتى مراقبه در سلوک الى الله     ۳۱۴

روند مراقبه            ۳۱۵

فکر        ۳۱۸

اهمّیّت تفکّر            ۳۱۸

به چه بیندیشیم        ۳۱۹

جوشش چشمه‌ى درون          ۳۲۷

فصل ششم: آداب سلوک          ۳۲۹

نکات کلّى در سلوک الى الله      ۳۳۱

یک قدم بر نفس خود نِه، دیگرى بر کوى دوست        ۳۳۱

دو وظیفه‌ى سالک     ۳۳۲

ز عمل کار برآید     ۳۳۵

دستورالعمل‌هاى سلوکى          ۳۳۸

تذکارها    ۳۵۱

هشدارها   ۳۵۴

ختم سخن ۳۶۱

پیوست‌ها  ۳۶۳

نمایه‌ى آیات قرآن کریم           ۳۶۵

نمایه‌ى احادیث و روایات         ۳۷۴

نمایه‌ى عبارات اهل معرفت       ۳۹۰

فهرست منابع و مآخذ ۳۹۱