شکر

۞            کار خدا عطا و دادن است و کار عبد تحویل گرفتن و شُکر کردن.

۞     اَلاِنسانُ عَبیدُ الاِحسانِ: انسان بنده‎ی احسان است. وقتی انسان احسان خدا را دید، عبد خدا می‎شود. عبد که شد، از خدا رضا می‎شود و تشکّر می‎کند.

۞     خودت را هر چه هستی، خوب یا بد، با صدق بر خدا عرضه کن. به فقر و عجز و جهل خودت در برابر خدا اعتراف کن. نعمت‎های خدا بر خودت را برشمار و به عجز خود از شکر آنها اعتراف کن. اگر نعمت‎های مادّی و معنوی را بشماری، خود را مدیون همه‎ی اهل آسمان‎ها و زمین می‎یابی و از ادای دین آنها خود را عاجز می‎بینی. آن‎گاه عجز خود را به خدا عرضه کن و از او بخواه که تو را از زیر بار این دین بیرون آورد. آن‎گاه او به تو الهام می‎کند که شکر او را به جا آوری. شکر دو قسم است: شکر نعمت و شکر منعم. شُکرُ النِّعَمِ دَرک النِّعَمِ، یعنی این‎ که پی ‌ببری و اقرار کنی که چه چیز خوبی است. شُکرُ المُنعِمِ دَرکُ المُنعِمِ، یعنی اینکه بفهمی ‎و اقرار کنی که این نعمت را خدا به تو داده است.

۞     اگر دست از آرزوهای دور و دراز برداری و به موجودی خود نگاه کنی، انصاف خواهی داد که غرق فضل و عطای خدایی و بابت زحماتی که خلق برای تولید و به دست تو رساندن آنچه در زندگی‌ات داری می‎کشند، به همه‎ی خلق مدیونی و از ادای این دین عاجزی. پس ادای این دین را به خدا که مالک و مولای توست، وامی‎گذاری و از او می‎خواهی که تو را از زیر این دین بیرون بیاورد و نهایتاً تو بابت همه چیز فقط مدیون خدا خواهی بود و چون در برابر خدا از خودت چیزی نداری که به آن وسیله دینت را به خدا ادا کنی، خداوند هم می‎فرماید: اَلمُفلِسُ فى أمانِ اللهِ: مفلس در امان خداست. تنها کاری که از تو بر می‎آید، این است که سر به سجده‎ی شکر بگذاری.

۞     در همه‎ی آسمان و زمین هیچ ‎کس مثل من نیست. به همه‎ی اهل آسمان و زمین بدهکارم. یک ذی‎روح پیدا نشد که از من طلبکار نباشد. هیچ کاری هم به عنوان تشکّر از آنها نتوانستم انجام دهم. به داد چنین کسی جز صانعش که خواهد رسید؟

۞     بگرد و تفحّص کن و چیزهایی که خداوند به تو داده است را پیدا کن و شکر آنها را به‌جا بیاور. البته ما از خودمان هیچ نداریم و هر چه داریم، خدا به ما داده است.

۞            هر جا به نعمتی پی بردی و بر تو آشکار شد، صلوات بفرست و شکرش را به جا بیاور.

۞            هر وقت خدا نعمتی به تو داد، آن را آشکار کن؛ چه مادّی و چه معنوی.

۞     اینکه قرآن فرمود: وَ أمّا بِنِعمَةِ رَبِّکَ فَحَدِّث: و امّا نعمت پروردگارت را اظهار و ابراز کن. وقتی در درون خودت فکر می‎کنی و به خودت می‎گویی که خدا به من چقدر خوبی کرده است، همین کار حدیث و اظهار و بیان نعمت است.

۞     سلام کردن، نماز، روزه، زکات و همه‎ی عبادات، تشکّر از عطاهای خداست. با تشکّر هم نعمت زیاد می‎شود و هم فرد شاکر دوست خدا می‎شود.

۞     کسی که شکر کند، خدا زیاد می‎کند و به او قدرت و حیات بالاتر می‎دهد؛ یعنی پرده را کنار می‎زند و قدرت و حیات بالاتری را که از اوّل در او گذارده بود، به او نشان می‎دهد.

۞     خداوند فرمود: لَئِن شَکَرتُم لأَزیدَنـَّکُم وَ لَئِن کَفَرتُم اِنَّ عَذابى لَشَدیدٌ: اگر شکر کردید، برای شما زیاد می‎کنم و اگر کفران کردید، همانا عذابم سخت است. شکر هر چیزی مناسب خود آن چیز است. شکر پول، کمک کردن و انفاق به فقیر است. شکر علم، تعلیم دادن است، شکر قدرت، گرفتن دست ضعیف است. اینها شکر نعمتند. شکر منعم، یعنی خدا را عبادت کنیم، چون سزاوار عبادت شدن است؛ نه برای اینکه به ما نعمت داده است.

۞     اگر به سختی‎هایی که متدیّنین در زمان رضاخان و پسرش کشیدند، توجّه کنید، می‎بینید که الآن برای مؤمنین خیلی زمان خوبی است؛ چون همه آزادند کاری را انجام دهند که می‎خواهند. شاکر باشید و خدا را سجده کنید تا خدا خوبی‎های آن را زیاد کند.

۞     اینکه وقتی پس از تحمّل ضایعات و خسارات متعدّدی در یک حادثه جان سالم به در می‎بریم، می‎گوییم خدا رحم کرد، آیا کفران همه‎ی رحمت‎هایی نیست که خداوند از اوّل عمر شامل حال ما ساخته است؟ آیا فقط در همین یک مورد خدا رحم کرد و تا به حال رحم نکرده بود؟ تا وقتی سلامت و آسایش و آرامش نصیب ساخته بود، چرا رحمت الهی را نمی‎دیدی و همین که خطر آمد، دیدی؟

۞     چقدر بی‎انصافی است بعد از اینکه تصادف کرد و دو نفر از بستگانش کشته شدند و دو نفر زخمی ‎شدند، می‎گوید خدا خیلی رحم کرد. ببینم، پنجاه سال که تصادف نکردی و همه سالم بودید، خدا رحم نکرده بود و حالا رحم کرد؟ سال‎ها سلامتی و اعضای کامل و سالمت را پای خدا ننوشتی، ولی وقتی مریض شدی و مدّت‎ها درد کشیدی و بهتر شدی، می‎گویی خدا سلامتی داد؟ بزرگی خدا نگذاشت او را ببینی و پای او بنویسی.