در این تردیدی نیست که ‌هر مفهوم معنوی که بخواهد در روح انسان ریشه‌دار شود و در رفتار عموم منعکس گردد، ناچار باید نوعی تعبیر عملی از آن وجود داشته باشد. می‌توان گفت نماز تعبیری عملی و مستمر و متبلور از مهم‌ترین عقائد و مفاهیم اسلام را تشکیل می‌دهد.

پیش از آن‌ که به طرح عقائد و مفاهیم بپردازیم لازم است بررسی کنیم که چگو‌نه این تثبیت و تحکیم تحقّق می‌یابد. این امر با تعبیر مجسّم از اموری که قابل تعبیر ‌است انجام می‌شود و تأکید بر حفظ توجّه و حضور قلب، این تعبیر عملی را در ‌هر سخن و حرکت نماز، همراهی می‌کند و برای حصول این حضور قلب و توجّه نیز زمینۀ مناسبی فر‌اهم شده که عبارت از لزوم آرامش و طمأنینه و ضرورت طرد هر چیزی است که انسان را از توجّه به کاری که انجام می‌دهد و از توجّه به آنچه عمل و لوازمش حاکی از آن است، غافل می‌سازد. علاوه بر این، تکرار نماز در اوقات حسّاس روز، نقش مهمی در امر تثبیت و تحکیم دارد. این نکته در ادامۀ بحث توضیح داده خواهد شد.